هویه چیست و چه کاربردی دارد؟

در پاسخ به این سوال که هویه(Soldering station) چیست بایستی با فرآیندی به نام لحیم کاری آشنا شویم. در واقع از این دستگاه جهت انجام عملیات لحیم کاری استفاده می کنند. این عملیات به منظور برقراری اتصال بین مواد مختلف انجام می گیرد. در برقراری اتصال از ماده ای به نام لحیم استفاده می گردد.

لحیم چیست؟

لحیم، آلیاژی فلزی است که معمولا از جنس قلع و سرب ساخته می شود. در واقع با ذوب لحیم، فرآیند لحیم کاری انجام می گیرد. نقش دستگاه هویه، ذوب کردن لحیم جهت انجام این فرآیند می باشد.
جهت انجام لحیم کاری و برقراری اتصالی قوی نیاز است تا دما به میزان ۶۰۰ درجه فارنهایت بالا رود.

جنس لحیم

در گذشته عمدتا لحیم را از جنس سرب می ساختند. با توجه به قوانین جدید مبنی بر حذف سرب، در ساخت لحیم این فلز حذف گردید و فلزات دیگری جایگزین آن شد. امروزه لحیم را از فلزاتی نظیر بیسموت، برنج، مس، ایندیم، قلع یا نقره می سازند.

کاربرد هویه و لحیم کاری

لحیم کاری عمدتا در جاهایی استفاده می شوند که علاوه بر ظرافت کار، خواهان برقراری اتصالی قوی نیز باشیم. یکی از این موارد کاربرد هویه در الکترونیک و رباتیک می باشد.
در صنایع مرتبط با تجهیزات الکترونیکی شامل لوازم خانگی، رباتیک و غیره از لحیم کاری جهت ساخت مدارهای الکتریکی استفاده می گردد.

نقش روغن لحیم در فرآیند لحیم کاری

گاهی اوقات قبل از استفاده از هویه متوجه می شوید محلی که قرار است لحیم شود، کثیف می باشد. این کثیفی سبب ایجاد اکسیداسیون می گردد. روغن لحیم می تواند سطح را تمیز نماید.
وظیفه دیگر روغن لحیم افزایش استحکام پیوند می باشد. گاهی نیز روغن به عنوان ماده ای رطوبت دهنده، وظیفه کاهش کشش سطحی را بر عهده دارد.

انواع لحیم کاری با هویه

سه نوع لحیم کاری وجود دارد و هر چه دما بالاتر رود، میزان استحکام پیوند نیز بیشتر خواهد بود.

لحیم کاری نرم

اولین مدل لحیم کاری به کمک هویه، نوع نرم می باشد. این فرآیند در دمای بین ۹۰ تا ۴۵۰ درجه سلسیوس صورت می گیرد. در این مدل از لحیم کاری، لحیم دارای کمترین میزان نقطه ذوب می باشد.
این دما که عموما کمتر از ۴۰۰ درجه سلسیوس می باشد سبب می گردد تا کمترین تنش حرارتی ایجاد شود. با این حال نمی توان از این نوع لحیم کاری، پیوندی محکم و قوی را توقع داشت.
در دماهای بالا نیز این پیوند استحکام خود را از دست داده و ذوب می گردد.

لحیم کاری سخت یا نقره ای

دومین مدل از لحیم کاری، سخت نام دارد که به آن لحیم کاری نقره ای نیز می گویند. این نوع از لحیم کاری در دمای بیش از ۴۵۰ درجه سلسیوس صورت می گیرد. علت نامگذاری آن نیز استفاده از فلز نقره جهت انجام فرآیند لحیم کاری می باشد.

لحیم کاری برنجی

سومین نوع لحیم کاری به کمک هویه، مدل لحیم کاری برنجی می باشد. این نوع نیز مثل لحیم کاری نقره ای در دماهای بیش از ۴۵۰ درجه سلسیوس انجام می شود. ویژگی این نوع از لحیم کاری، بالاتر بودن نقطه ذوب نسبت به دو روش دیگر می باشد.
در این روش دو ماده ای که قرار است به هم متصل گردند، گرم می شوند. وقتی آنها به اندازه کافی گرم شدند، لحیم بین آنها قرار گرفته و ذوب می گردد و پیوندی محکم بین دو ماده به وجود می آورد.

پارامترهای تاثیر گذار در هنگام خرید هویه

به منظور خرید هویه بایستی یک سری پارامترها مدنظر قرار داده شود تا خرید شما متناسب با نیازتان باشد.

1. درجه بندی دستگاه هویه

اولین و مهمترین فاکتور جهت خرید این دستگاه درجه وات دستگاه می باشد. یک گان خوب لحیم کاری عمدتا توانی بین ۲۰۰ تا ۲۶۰ وات دارد. وات بالاتر کمک می کند تا هنگام لحیم کاری ثبات دمایی برقرار باشد. ضمنا فرآیند گرم شدن نیز سریعتر رخ می دهد.

2. کنترل دما توسط هویه

عامل مهم دیگر هنگام خرید هویه، مربوط به کنترل دما می باشد. این ویژگی تنها برای گان های لحیم کاری موجود است. به عبارتی این قابلیت برای نوع دستی آن وجود ندارد‌. بنابراین بهتر است برای پروژه هایی که نیازمند دقت بالا هستند از گان استفاده نمایید.

3. امکان تعویض نوک گان هویه

از ویژگی های مهم دیگری که بایستی هنگام خرید این دستگاه در نظر بگیرید، امکان تعویض نوک گان می باشد. در بسیاری از گان ها امکان تعویض نوک وجود دارد. با این حال بعضی از تولیدکنندگان چنین امکانی را به صورت رایگان فراهم نموده اند.

انواع هویه

پارامترهای مختلفی جهت دسته بندی انواع هویه وجود دارد. نحوه تامین انرژی مورد نیاز یکی از این دسته بندی ها می باشد.

هویه های گازی

منبع تامین انرژی این مدل، برق نیست و همانطور که از نام آن نیز پیداست، از گاز استفاده می نماید. در واقع مدل مذکور به انرژی شیمیایی حاصل از فرآیند احتراق گاز قابل اشتعال وابسته می باشد. بزرگترین عیب مدل های گازی، ایمنی پایین آنها می باشد.

هویه های برقی ساده

در میان مدل های مختلف این دستگاه، نوع برقی، پرکاربردترین مدل می باشد. در این نوع، حرارت توسط المنتی برقی تامین می گردد. ویژگی مهم این نوع، قیمت مناسب آن می باشد. مدل های برقی عمدتا در دو نوع در بازار موجود هستند: نوع با قابلیت تنظیم دما و نوع بدون امکان تنظیم دما.

هویه های برقی با قابلیت تنظیم توان

مدل دیگری از هویه های برقی نیز وجود دارند که در آنها قابلیت تنظیم توان وجود دارد. این دستگاه از گان انجام لحیم کاری، منبع تغذیه و کنترلر تشکیل شده است. نوک این دستگاه قابلیت تعویض دارد. گان و کنترلر نیز توسط کابلی بلند به هم متصل شده اند. قدرت در این دستگاه بین ۱۰ تا ۳۰۰ وات قابل تنظیم می باشد.

هویه های باتری دار

یکی دیگر از انواع هویه، مدل باتری دار می باشد. این مدل در دو نوع موجود می باشد: مدل اول دستگاهی است که باتری هایش قابل تعویض هستند و پس از پایان عمرشان بایستی عوض گردند. در مدل دوم که به نوع شارژی معروف می باشد، باتری قابلیت شارژ مجدد دارد و نیاز به تعویض آن نیست.

بهترین مارک هویه

تولید کنندگان زیادی در زمینه تولید این تجهیز فعالیت می نمایند. مارک های سومو، گات، دایو، پروسکیت، لیکوتا و امگا از جمله این تولید کنندگان می باشند. گروه صنعتی کسری نیز یکی از برندهای فعال در این حوزه است. رونیکس به عنوان یکی از معروفترین برندهای جهان نیز تولید کننده این دستگاه می باشد. جهت خرید بهترین مارک هویه، یکی از برندهای فوق پیشنهاد می گردد.

منابع:

www.twi-global.com
www.electronicshub.org